Bệnh thủy đậu, hay còn gọi là bệnh trái rạ, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus varicella-zoster gây ra. Virus này có kích thước khoảng 150-200mm, với nhân là AND. Người mắc bệnh sẽ phát ban, nổi mụn nước nhỏ có chứa đầy dịch, gây ngứa. Bệnh rất dễ lây cho những người chưa được tiêm vắc xin hoặc chưa từng nhiễm vi rút varicella-zoster.
Nguyên nhân thủy đậu
Nguyên nhân bệnh thủy đậu là do virus Varicella-Zoster (VZV), một loại virus thuộc họ Herpesviridae. VZV là một virus ADN, có hình cầu, kích thước khoảng 150-200 nm. VZV có thể tồn tại trong môi trường ngoài cơ thể trong vài ngày, nhưng rất dễ bị tiêu diệt bởi các thuốc sát khuẩn thông thường.
Con đường lây truyền thủy đậu:
- Lây qua đường hô hấp, khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện,… khiến virus VZV theo các hạt nước bọt, dịch mũi,… xâm nhập vào cơ thể người lành qua niêm mạc đường hô hấp trên.
- Lây qua tiếp xúc trực tiếp với các mụn nước thủy đậu. Virus VZV có thể tồn tại trong các mụn nước thủy đậu trong vòng 1-2 ngày sau khi mụn nước vỡ.
- Lây qua tiếp xúc với các vật dụng, đồ dùng có dính dịch tiết từ mụn nước thủy đậu. Virus VZV có thể tồn tại trên các bề mặt vật dụng, đồ dùng trong vòng 24 giờ.
Thời gian ủ bệnh:
Thời gian ủ bệnh thủy đậu từ 10-21 ngày. Trong thời gian này, người bệnh không có biểu hiện triệu chứng nào.
Triệu chứng bệnh thủy đậu
Các triệu chứng của bệnh thường xuất hiện sau 10-21 ngày kể từ khi tiếp xúc với virus. Các triệu chứng ban đầu bao gồm:
- Sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi
- Ngứa
- Phát ban dạng chấm đỏ nhỏ, sau đó phát triển thành mụn nước
Mụn nước thủy đậu thường xuất hiện trên toàn thân, bao gồm mặt, ngực, lưng, bụng, tay chân. Các mụn nước có thể xuất hiện ở cả trong miệng, họng và niêm mạc sinh dục. Các mụn nước thủy đậu sẽ vỡ ra sau 2-3 ngày, sau đó khô lại và bong vảy. Quá trình này thường mất khoảng 7-10 ngày.
Biến chứng và cách điều trị bệnh thủy đậu
Thủy đậu thường là bệnh lành tính và hầu hết các trường hợp đều tự khỏi. Tuy nhiên, bệnh có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
- Nhiễm trùng da: Các mụn nước thủy đậu có thể bị nhiễm trùng do vi khuẩn, dẫn đến các biến chứng như viêm da, áp xe, nhiễm trùng huyết.
- Viêm phổi: Đây là biến chứng phổ biến nhất của thủy đậu, đặc biệt là ở trẻ em dưới 5 tuổi.
- Viêm não: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của thủy đậu, có thể gây tử vong.
- Viêm màng não: Đây là tình trạng viêm màng bao quanh não và tủy sống.
- Viêm tai giữa: Đây là biến chứng thường gặp ở trẻ em.
- Viêm thanh quản: Đây là tình trạng viêm thanh quản, gây khó thở, khàn tiếng.
- Viêm thận: Đây là biến chứng hiếm gặp của bệ nh thủy đậu.
Hiện nay, không có thuốc đặc trị cho bệnh thủy đậu. Việc điều trị chủ yếu là để giảm các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Các biện pháp điều trị bệnh thủy đậu bao gồm:
- Thuốc kháng virus: Thuốc kháng virus có thể giúp giảm thời gian phát ban và các triệu chứng của bệnh.
- Thuốc giảm đau, hạ sốt: Thuốc giảm đau, hạ sốt có thể giúp giảm các triệu chứng như sốt, đau đầu, đau cơ.
- Thuốc bôi da: Thuốc bôi da có thể giúp giảm ngứa và ngăn ngừa nhiễm trùng da.
Làm thế nào để phòng ngừa Bệnh thủy đậu
Để phòng ngừa thủy đậu, bạn có thể:
- Tiêm vắc xin thủy đậu: Vắc xin thủy đậu có thể giúp ngăn ngừa bệnh hoặc giảm đáng kể tình trạng viêm phổi và các biến chứng khác.
- Thực hiện vệ sinh cá nhân sạch sẽ: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước, tránh tiếp xúc với người bệnh và các đồ vật bị nhiễm virus.
- Đeo khẩu trang: Nếu bạn bị nhiễm virus hoặc đang trong quá trình điều trị, đeo khẩu trang có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của bệnh.
- Tách biệt người bệnh: Người bệnh thủy đậu nên được tách biệt để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh đến những người khác.
Thủy đậu là một loại bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, nhưng hầu hết các trường hợp đều tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt. Việc phòng ngừa bệnh thủy đậu bao gồm tiêm vắc xin thủy đậu và thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tránh tiếp xúc với người bệnh, và rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước.
